Köpeklerde beslenme de insanlarda olduğu gibi yaşam kalitesini ve süresini artıracak önemli bir ektendir. Köpeklerde beslenmede olmazsa olmazlar ve asla olmaması gerekenler vardır. İnsanların beslenmesine yakındır.
Karbonhidrat oranı az, protein oranı yüksek, yağ ve diğer takviye gıdaların da dengeli olması gerekir. Ne yazık ki yalnızca bununla da kalmıyor. Yapay, kalitesiz, katkı ve koruyucu maddelerden yani tüm zararlı yiyeceklerden de uzak durmaları gerekiyor. Tabii bunun disiplinini sağlamak da sahibine düşüyor.
Köpek maması alırken dikkat edeceğiniz ilk şey mamanın ilk iki, üç içeriği ana kaynak et ürünü olmalı. Yan ürünü ibaresi içermemeli. Protein ise hayvansal kaynaktan sağlanmalı. Bitkisel protein izolatı, kümes hayvanları proteini vs gibi içerikler içermemeli.
Bir köpeğin beslenmesinde olmazsa olmaz bazı takviyeler vardır. Bunlar taurine, glucosamine, chondroitin. Bazı mamalarda hiç yoktur, bazı mamalarda ise düşük oranda vardır ancak düşük oranda olması da etki göstermesi için yetersizdir. Bu takviyeler hakkındaki detaylı bilgiye önceki yazı serimizde bulabilirsiniz.
Bazı mamalar doğal yollarla korunur bazı mamalar ise kimyasal ve zararlı maddeler ile korunur. Bunlardan bazıları Ethoxyquin, BHA ve BHT'dir. Bu zararlı kimyasallar tekerlek üretimi, böcek ilacı gibi ürünlerde kullanılır ve genelde market mamalarında bulunur.
Aşırı şeker ve yağ tüketiminden kaçınmalı, sağlıklı ve dengeli bir beslenme şekli sunmak için kaliteli bir mama almalısınız. Kuru mama dışında eğer vaktiniz varsa kendiniz hazırlamanız çok daha sağlıklı ve besleyici olur. Çünkü kuru mamalardaki besin değerleri mama son kullanma tarihine yaklaştıkça azalmaya başlar. Taze ve doğal, el yapımı hazırlanmış bir yiyecek daha sağlıklı ve besleyici olacaktır. Köpeklerde ev yapımı tarifler için güzel kitaplar bulunmakta. Bu kitapları araştırıp faydalanabilirsiniz.
Son zamanlarda veterinerlerin sıkça rastladığı kalp rahatsızlıkları olan köpeklerle bağlantı kurmaya çalıştıklarında diyet şekillerinin benzer olduğunu farketmişler. FDA'nın ve yaptığı son araştırmalara göre kalp bazı köpek mamalarında bu olaylar oldukça fazlaymış. Genişletilmiş Kardiyomiyopati denilen bu hastalığa yakalanan köpeklerin mama markaları incelenmiş.
Bu markaların içinde Acana, Orijen ve Taste of the Wild gibi ülkemizde de satılan mamalar bulunmakta. FDA'da yazılana göre bu risk tek bir nedene bağlı değil ve hala kesin nedeni çözülebilmiş değil. Ancak şu anki durumdan yola çıktıklarında fark ettikleri şey bazı noktaların kesişmesiymiş.
Bu kesişen noktalardan bazıları ise mamaların bezelye içermesi ve tauirine içermemesiymiş. 300'den fazla hasta köpekten 67'sinin Acana, 53'ünün Taste of the Wild, 12'sinin ise Orijen ile beslendiği belirtilmiş. 67 köpekle beraber Acana en çok hasta sayısı içeren marka. Acana ve Orijen'in üreticisi Champion Pet Food ise çözümü yeni mamalarına taurine takviyesi ve darı gibi tahıllar eklemek olmuş.
Ben artık Acana mama almayı bıraktım. Yeni seri ülkemize gelene kadar epey bir süre eski seri satılacaktır. Hatta yurtdışında satılmayan eski seri ürünlerin bile ülkemize getirilip satıldığını hem de daha ucuz fiyattan satıldığını bile görebiliriz. Karar elbette ki sizin.
Bu arada Acana mamasının kedi mamalarına baktım. Kedi mamalarındaki taurine takviyesinin de çok düşük miktarda olduğunu gördüm(1000mg/kg). N&D kedi mamasındaki tauirine oranı 2500mg/kg yani 2.5 katı.
Bunun dışında ne öneriyorsun diyecek olursanız eğer ben şu an köpeğime de aldığım N&D mamasını öneriyorum. İçeriğindeki glucosamine, chondroitin ve taurine oranı yüksek, az tahıllı ve tahılsız seçenekleri de mevcut.
Ekonomik kriz, enflasyon oranının artması, doların yükselmesi v.b gibi nedenlerden dolayı son zamanlarda yurt dışından ithal edilen bütün ürünlerde üç, dört katına varan fiyat artışları meydana geldi.
Hâliyle köpek mamaları da bundan fazlasıyla nasibini aldı. 12 sene önce 30 TL'ye alınan mamanın şu anki fiyatı 200 TL'ye kadar çıktı. Birden çok farklı sektörden bu duruma gelen tepkiler haliyle oldukça fazla. Tabii yapabileceğimiz fazla bir şey kalmıyor. Doğal olarak bütçemize daha uygun, daha ucuz mamalar seçmek zorunda kalıyoruz.
Ekonomisi normal olan ülkelerde ve üniversitelerdeki ekonomi derslerinde de gösterildiği üzere bir ürünün fiyat artışı yıllık olarak belirlenmekteyken mamalarda da görebileceğimiz üzere 2-3 ayda bir %5-%10 zam eklendiğini görmekteyiz.
Tabii ki bu durum için distribütörlere kızamayız. Kâr marjını arttırmak için değil, çoğu üreticinin ve dağıtıcının, piyasanın hareketliliğine uyum sağlamak için yapmak zorunda kaldıkları bir durum çoğu işletmede gördüğümüz gibi.
Umarız evcil ürünlerine ve beslenmesine de oldukça fazla yansıyan bu ekonomik sıkıntıların da zamanla üstesinden geliriz.
Hayvanseverler arasında uzun zamandır gördüğüm şey hangi mamayı alacağına karar verememek. Bir mamayı almaya nasıl karar vermeli? En önemli kriterler nedir ya da kesinlikle uzak durulması kriterler nedir? Pek çok hayvansever tarafından dikkat edilmiyor ve bilinmiyor ne yazık ki. Bu yayınımızda bir mama almak için nelere dikkat edileceğini sıralayacağız.
Öncelikle bir köpek mamasında olması gereken genel kanıya bakacak olursak eğer mamada bulunan hayvansal içeriğin doğal ve ana kaynaklardan oluşması gerekmektedir. Et oranı en az %40 oranında olmalıdır. Hayvansal yan ürünler bulunmamalıdır. Bazı mamaların içeriğinde hayvansal kaynaklar kanatlı eti, hayvansal yağ, et yan ürünleri olarak geçmekte. Bunlar kalitesiz hammaddelerden oluşmakta ve önerilmemektedir.
Tavuk eti, kuzu eti, tavuk eti unu, kuzu eti unu, tavuk unu, kuzu unu vs olarak adlandırılan et ürünleri kabul edilebilir. Tavuk eti içerisinde su bulunan et olarak adlandırıldığını; tavuk ununun ise tavuk etinin kurutulmuş olanı olarak adlandırıldığını hatırlayalım. Et ve et unu arasındaki farkı daha önceki yazı serimizde anlatmıştık.
Hayvansal içeriklerden sonra mamada genelde sebze, meyve ve tahıl bulunur. Tahıllardan pirinç ve mısır fazla önerilmemektedir. Çünkü pirincin glisemik indeksi yüksek ve doğal olarak arsenik içerebileceğinden önceki yazımızda bahsetmiştik. İçeriğinde %20'den fazla bezelye, patates, pirinç, mısır, buğday vs bulunan mamaları tercih etmemek dostlarımızın yararına olacaktır. Yine tahıl ve bitkisel yan ürünlerden uzak durmak gerekir. Bunlar genelde mamanın içeriğinde gluten unu, bitkisel protein izolatı v.s diye geçmektedir.
Mamada taurine, glucosamine ve chondroitin olmalıdır. Ancak olması da yetmez aynı zamanda tatmin edici oranlarda olmak zorundadır. Yine bu takviyelerin her birinin 1000 mg/kg ve üzeri yani 1 kg mamaya oranla %1 olması gerekmektedir. Taurine kalp sağlığı için glucosamine ve chondroitin ise eklem ve kıkırdak sağlığı için önemlidir.
Mamanın firmasının sicilinin temiz olması da ayrıca önemlidir çünkü daha önceki örneklerde de görebileceğimiz gibi dostlarımıza verdiğimiz bu mamalar onlara kısa ve uzun vadede kalıcı ve istenmeyen zararlar verebilir. Onların hayatını tehlikeye atabilir.
Mamada renklendirici, koruyucu, katkı ve yapay madde bulunmamalıdır. Önerdiğimiz mamalar doğal koruyucular ve antioksidanlarla korunmakta iken bazı mamalar böcek ilacında kullanılan toksik maddeler bile kullanabilmektedir. Bu maddelerin ne olduğunu da önceki yazı serimizde bulabilirsiniz.
Mamadaki protein %90 ve üzeri hayvansal kaynaklı olmalıdır. Mesela önermediğimiz için çok tepki aldığımız Bosch markasına baktığımızda mamadaki proteinin yalnızca %58'inin hayvansal kaynaklı olduğunu görüyoruz. Bu oldukça düşük bir oran. Köpekler proteini bitkisel kaynaklardan değil doğal hayvansal kaynaklardan almalıdır.
İncelenecek çok fazla mama var ve sizlerden gelen yoğun taleplere ne yazık ki yetişemiyoruz. Biz yaklaşık 7 sene önce bu blogu, dostlarımızın da yediğine içtiğine kendimize dikkat ettiğimiz gibi nasıl dikkat ederiz diye araştırırken bulduğumuz bilgileri bizim gibi ilgilenen ama araştıracak vakti olmayan insanlara sunmak için yola koyulduk.
Çok bilinen markaları araştırıp sizlere sunduk ancak mama piyasasındaki büyüme ile her geçen gün yeni markalar bu pazarda belirmekte. Bu yüzden yorum kısmında sizlerden gelen istekleri inceleyip yayınlamaya karar verdik.
Eğer incelenmesini istediğiniz ve incelemesi olmayan mama varsa yorum kısmından bize belirtirseniz sizlere yardımcı olmaya çalışacağız. Dostlarınızla beraber mutlu günler dileriz.
Maliyeti düşürmek için kullanılan ve yararının aksine zararı olan gıda, temizlik, kozmetik gibi alanlarda kullanılan besleyici herhangi bir değeri olmayan palm yağı ne yazık ki artık köpek mamalarında da kullanılmaya başlandı. Kısacası satın aldığınız bütün paketlenmiş ürünlerde palm yağı olma ihtimali yüksek.
Sebebi hepinizin tahmin ettiği gibi daha ucuz ve kolay üretilir olması. Hatta sırf bu yüzden Malezya ve Endonezya gibi palm yağının merkezi olan ülkeler daha da fazla para kazanmak için yağmur ormanlarını palmiye yağı üretebilmek uğruna katlediyor. Daha akılda kalıcı bir şekilde anlatmak gerekirse eğer Endonezya'da 1990 yılından bu yana 31 milyon hektarlık yağmur ormanı alanı yok edildi. Bu da neredeyse Almanya'nın yüzölçümü kadar!
Yine içeriğini kalitesiz hammaddelerle dolduran mamalarda sıkça göreceğiniz bu palm yağını kullanan markalardan en başında yine çok kaliteli sanılan ancak içeriği kalitesiz hammaddelerle dolu olan Proplan bulunmakta. Proplan mamalarının üreticisi olan Purina firması da bildiğiniz gibi Nestle'nin alt firmasıdır. Nestle'nin ise tüm ürünlerinde palm yağı bulunmaktadır.
Sizlere durumun ciddiyetini kısa bir video ile göstermek istiyorum.
Hem dünyaya, hem hayvanlara hem de sağlığımıza her türlü tehlike oluşturan bu yağın tüketilmesine ve daha fazla yaygınlaşıp bütün yağmur ormanlarına ulaşmasına dur diyebilmek için yapmamız gereken en basit şey palm yağı içeren hiçbir ürünü almamak.
Köpek maması, şampuan, yiyecek gibi paketlenmiş ve içinde "kanserojen" palm yağı bulunan bütün ürünlerden eğer hayvanları, doğayı ve sağlığınızı seviyorsanız uzak durun!
Aldığınız köpek mamalarında palm oil olup olmadığını anlamak için mamanın tam adını yazdıktan sonra sonuna "ingredients" kelimesini yazarak Google'da aratın. İçeriğine ulaştığınız mamada palm oil, palm, palm kernel seed gibi ibareler bulunuyorsa o mamadan uzak durun.
Eğer aldığınız mamanın içeriğinde palm yağı olup olmadığını bulamadıysanız yazımızın altına kullandığınız mamayı yorum olarak yazabilirsiniz.
Ürünlerin İçindekiler Kısmında palm yağı olup olmadığını anlamak için aşağıdaki maddelere dikkat edin.
Yiyecek, Vücut ürünleri, Kozmetik ve Temizlik ürünleri:
-Vegetable Oil
-Vegetable Fat
-Sodium Laureth Sulfate (in almost everything that foams) "
-Sodium Lauryl Sulfate ^
-Sodium Dodecyl Sulphate (SDS or NaDS) "
-Palm Kernel**
-Palm Oil Kernel **
-Palm Fruit Oil **
-Palmate **
-Palmitate **
-Palmolein **
-Glyceryl Stearate **
-Stearic Acid **
-Elaeis Guineensis **
-Palmitic Acid **
-Palm Stearine **
-Palmitoyl oxostearamide **
-Palmitoyl tetrapeptide-3 **
-Steareth -2 *
-Steareth -20 *
-Sodium Kernelate **
-Sodium Palm Kernelate **
-Sodium Lauryl Lactylate/Sulphate **
-Sodium Lauryl Sulfoacetate "
-Hyrated Palm Glycerides **
-Sodium Isostearoyl Lactylaye "
-Cetyl Palmitate **
-Octyl Palmitate **
-Cetyl Alcohol "
-Palmityl Alchohol **
** Bu maddeler kesinlikle palm yağıdır veya palm yağından elde edilmiştir.
* Bu maddeler genellikle palm yağından elde edilmiştir, fakat başka bitkisel yağlardan da sağlanmış olabilir.
^ Bu maddeler hem palm yağı hem de hindistan cevizi yağından elde edilmiştir.
Aldığınız her paketlenmiş ürünün içerik kısmını okuyun. Fikir vermesi açısından palm yağı içeren bazı ürünleri aşağıda sıralıyorum.
Nutella
Doritos
Ruffles
Kinder Surprise
Kinder Chocolate,(Medium Bars,Small Bars,Mini,with Cereals,with Cereals Mini)
Kinder Bueno, (Bueno White)
Kinder Happy Hippo, (Hippo Hazelnut)
Kinder Maxi King
Kinder Milk Slice (Süt Dilimi)
Kinder Pingui
Kinder Choco-Bons
Kinder Joy
Ülker Dankek (Kek Ürünleri,Lokmalık Çeşitleri)
Ülker Albeni
Ülker Hanımeller
Ülker Çubuk Kraker
Ülker Krispi
Ülker Biskrem
Ülker Bebe Sütlü Bisküvi
Ülker Coco Star
Ülker Dido
Ülker Çokonat
Ülker Çikolatalı Gofret
Ülker Çizi
Ülker Pötibör Bisküvi
Ülker İkram
Ülker Halley
Ülker Olala Suffle kek
Ülker Susamlı çubuk kraker
Ülker Hanımeller Tuzlu Kurabiye paketi
Ülker Rondo kremalı bisküvi
Ülker Saklıköy Sütlü Kremalı Lifli
Ülker Çokokrem
Ülker Makarneks
Ülker Yupo draje
Ülker Probis
Ülker Kekstra
Ülker Kat Kat Tat
Ülker Bebek bisküvisi
Ülker Bizim yağ(margarin)
Ülker Çokoprens
Ülker Finger
Ülker Metro
Ülker Caramio
Ülker Çokomilk
Ülker Hero Baby Mama(8 tahıllı meyveli)
Eti Karam Gurme
Eti Pop kek
Eti Burçak Yulaflı Bisküvi (sütlü kremalı,kakao kremalı)
Kanada menşeili Petcurean firması Petcurean NOW ve Petcurean GO olarak iki farklı seri olarak karşımıza çıkmakta. Aralarındaki en belirgin fark GO serisinde tapiyoka denilen nişasta bakımından zengin hammadde kullanılmaktadır. NOW serisinde tapiyoka bulunmamakta.
Petcurean mamalarının içeriğine baktığımızda göze çapran olumsuz bir içerik bulunmamakla beraber tapiyoka hammaddesi tartışmaya açık bir içeriktir. Tapiyoka da mısır ve pirinç gibi içerik tamamlayıcı görevi görmektedir. Bazı tahılsız kuru mamalarda karbonhidrat için genellikle patates veya tapiyoka kullanılır. Kullanımında bir sakınca bulunmamakta ancak bu ürünler yerine içeriğe daha besleyici hammaddeler konulabilirdi. Muadilleri olan mamalara baktığımızda Acana, Orijen, N&D gibi mamalarda patates ve tapiyoka yerine daha besleyici içerikler bulunmakta.
Et oranı olarak %30 - %55 arasında et içeriğine sahip olan bu mamada ne yazık ki glucosamine ve chondroitin bulunmamakta. Glucosamine ve chondroitin'in önemini, eklem ve kalça çıkığı riskine karşı olan etkisini daha önceki yazılarımızda bahsetmiştik.
Petcurean mamaların içeriğinde de diğer tahılsız mamalarda olduğu gibi ahududu, böğürtlen, papaya v.b meyveler, ıspanak, brokoli v.b sebzeler ve yonca, yosun, yeşilçay gibi besleyici bitkiler bulunmakta. İçerik bakımından zengin ve besleyici sebze ve meyve çeşitlerine sahip bir mama.
Mamaların içeriğinde göze çarpan herhangi bir olumsuz, zararlı, yapay, katkı ya da kimyasal madde bulunmamaktadır. Et oranı olarak ideal ve içerik çeşidi açısından zengin bir mamadır. İçeriğine bakıldığında besleyici bir mama olarak gözükse de rakipleri ile karşılaştırıldığında fiyat/içerik bakımından geri kalmaktadır. Fiyatı içeriğine göre yüksek bir mamadır. Yine de çeşit olması açısından denenebilecek bir mama olarak gözükmekte.
Eğer siz de bu mamayı kullanıyorsanız lütfen görüşlerinizi ve bu mama hakkındaki düşüncelerinizi aşağıdaki yorum kısmından bizimle paylaşmayı unutmayın.
Bu hafta son zamanlarda adını sıkça duymaya başladığımız Golosi köpek mamalarını araştırdım. Genel olarak firma, tüketiciye pek fazla bilgi vermese de mamaların içerik, analiz detayları ve hakkında yazılan bilgileri inceledim.
İtalya'da üretilen bu marka içeriğinde göreceğiniz üzere tahıllı ve et oranı düşük bir mama. Yani bizim sizin dostlarınıza önermeyeceğimiz. Kullanmamanızı tavsiye edeceğimiz bir mama. Çünkü biz her zaman köpek beslenmesinde eğer dostunuzu kuru mama ile besleyecekseniz et oranı yüksek, tahılsız mamalar veya zararsız, alerjen tahıllar içermeyen düşük tahıllı mamalar öneriyoruz.
Bu markayı neden önermediğimizi açıklayacak olursak eğer nedenlerini maddeler halinde sırası ile inceleyebiliriz.
Et yan ürünleri
Et yan ürünleri demek kemik, gaga, tüy, kan gibi hayvanların yenmeyen kısımlarından oluşan sindirimi zor ve kalitesiz besin değerleri içeren ürünler demektir. Kim köpeğine bu tarz kalitesiz içeriklerden oluşturan bir mama vermek ister ki?
Pirinç
Pirinç, glisemik indeksi yüksek ve içeriğinde yüksek oranda kanserojen madde olan arsenik barındırmaktadır. Glisemik indeksi yüksek besinler köpeklerde obezite, diyabet ve hipoglisemiye neden olmaktadır. Ayrıca glisemik indeksi yüksek besinlerin hayvanlarda kas kütlesini azaltarak, yağ oranını arttırdığı ise bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Arsenik ise başta akciğer ve mesane kanseri riskini arttırmaktadır. Pirinçte yüksek oranda arsenik bulunmaktadır. Yine daha önceki yazılarımızda kaynağını verdiğimiz bilimsel bir araştırmada bir porsiyon pirinç yiyen bir insanın vücudundaki arsenik oranı %44 oranında artmaktadır. Bu yüzden kuru mamalarda pirinç önerilmemektedir. Eğer dostunuzu ömrü boyunca kuru mama ile beslemeyi düşünüyorsanız pirinç içermeyen kuru mamalar kullanmanızı öneririz.
Tahıl çeşidinin ve tahıl oranının fazla olması
Et oranını kısarak maliyeti düşük olduğu için tahıl çeşidinin ve oranının fazla olması bir köpeğin temel besin ihtiyaçlarını karşılayamamakta ve ona kaliteli besin değerleri sunamamasına neden olmaktadır. Ayrıca bazı tahıllar köpekler için zararlı ve alerjen besinlerin başında gelmektedir. Köpeklerin hayvansal kaynaklardan alması gerektiği temel besin ihtiyaçlarını tahıllardan ya da sebzelerden alması bir takım sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Mesela proteini hayvansal kaynaklar yerine tahıl ve sebzeden aldıklarında idrarları alkali hale gelmektedir. Bu da böbrekte taş ve kum oluşumuna, mikrop üremesine neden olmaktadır.
Glucosamine ve chondroitin oranının yetersiz olması
Köpeklerin eklem gelişimi, onarımı ve yenilenmesi için glucosamine ve chondroitin denilen doğal takviyelere ihtiyacı vardır. Bu doğal takviyeler kimi mamalarda doğal olarak eklenmekteyken kimi mamalarda ise kabuklu deniz ürünleri ve yapay maddeler yardımıyla eklenmektedir. Dr. Clauder's 'a baktığımızda ise kabulu deniz ürünlerinden sağlandığını görüyoruz. Ancak o kadar düşük bir miktardaki bu bir köpeğin günlük ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte değildir. Glucosamine ve chondroitin takviyesi alamayan köpekler kalça çıkığı, osteoartrit ve eklem ağrıları gibi sorunlara maruz kalmaktadırlar. Bu sorunlar hem maddi hem de manevi olarak can sıkıcı sorunların başında gelebilmekte ve kalıcı hasarlar bırakabilmektedir. Bu yüzden glucosamine ve chondroitin oranı 700 mg/kg ve üzeri olan köpek mamalarını tercih etmenizi öneriyoruz.
Karbonhidrat oranının yüksek olması
Karbonhidrat, köpeklerde aminoasitler tarafından sentezlenebildiğinden dolayı köpekler karbonhidrata düşük miktarlarda ihtiyaç duyarlar. Kuru mamalarda ise tahıl ve sebze dolu olduğundan, et oranı az olduğundan dolayı karbonhidrat oranı yüksektir. Karbonhidrat, köpeklerde fazlası yağ olarak depo edilen ilk besin değeri olduğundan karbonhidrat oranı yüksek gıdalar köpeklerde aşırı kilo alımına ve yağlanmaya yani obeziteye neden olmaktadır.
